IX. REALIZACJA STRATEGII ROZWOJU MIASTA GRUDZIĄDZA.

1. Umacnianie i kreowanie rynków lokalnych, ich oddziaływania i kooperacja z zewnętrznym otoczeniem ekonomicznym o istotnym znaczeniu dla rozwoju miasta.

1.4. Rynek pracy.

Lokalny rynek pracy w rozumieniu systemowym powinien charakteryzować się wysoką elastycznością i mobilnością przestrzenną i zawodową mieszkańców oraz otwartością.

Optymalny stan rynku pracy wynikający z uwarunkowań opisanych w dokumencie “Diagnoza Rynku Pracy. Grudziądz 2000” może zostać osiągnięty i ukształtowany, jedynie wtedy, gdy istnieje silne wsparcie instytucjonalne. Elementem budowania elastyczności lokalnego rynku pracy musi być system doradztwa zawodowego, przeszkoleń oraz centrów kształcenia zawodowego czy nowych form aktywizacji rynku pracy, jak Klub Pracy, Giełda Ofert czy Lokalne Centrum Zasobów. Efektywny lokalny rynek pracy to system zintegrowany wewnętrznie, co oznacza, że działania poszczególnych podmiotów na tym rynku powinny być spójne co do celu i metody. Lokalny rynek pracy musi być otwarty czyli związany z innymi lokalnymi i regionalnym rynkiem pracy, w tym także w wymiarze międzynarodowym. Lokalny rynek pracy, spełniający dobrze swoją rolę, a więc wzmacniający rozwój gospodarczy, nie stanowiący przeszkody dla rozwoju nowych sektorów gospodarki lokalnej - musi być silnie powiązany z zewnętrznym rynkiem kapitałowym, informacji czy wiedzy.

Dążenie do optymalizacji lokalnego rynku pracy wymaga od władz miasta przede wszystkim działań organizacyjnych i koordynujących system instytucjonalny wspierający rynek zatrudnienia. System ten powinien łączyć finansowanie i wysiłki sektora publicznego i prywatnego, przy czym rolę koordynująca powinny spełniać władze miasta.

Celem budowy systemowego rynku pracy jest aktywizacja wszystkich zasobów i potencjału w celu zahamowania tendencji negatywnych w tym ograniczenia strukturalnego bezrobocia.

Działania podzielone zostały i odniesione do poszczególnych sfer związanych z bezrobociem i rzutujących na jakość rynku pracy Grudziądza przy projektowanym udziale partnerów samorządu lokalnego w procesie łagodzenia skutków wysokiego bezrobocia.

W tym zakresie władze lokalne podejmować muszą zintegrowane działania dla aktywizacji lokalnego rynku pracy przy zachowaniu:

• powiązania sytuacji bezrobotnych z wielkością rynku pracy, zamożnością społeczności oraz poziomem aktywności gospodarczej w regionie;
• stałej oceny jakości rynku pracy mierzonej głównie dostępem do wykształcenia, obecnością i jakością instytucji edukacji;
• wspierania aktywności społecznej;
• racjonalizacji kosztów prowadzenia działalności gospodarczej i infrastruktury otoczenia biznesu.

W celu osiągnięcia pozytywnych zmian na lokalnym rynku pracy, sprzyjających łagodzeniu skutków bezrobocia, powinny zostać podjęte następujące działania:

• wprowadzenie systemu zmniejszającego obciążenia podatkowe nakładane przez gminę np. całkowite zwolnienie dla nowych podmiotów gospodarczych w zależności od liczby zatrudnionych (np. 50 osób);
• działania przekwalifikowania osób długoterminowo bezrobotnych i pomoc z zakresu socjalno-bytowego, psychologicznego, doradztwa indywidualnego; celem tych działań jest złagodzenie barier przejścia ze strefy długotrwałego bezrobocia do aktywności zawodowej;
• wzmocnienie aktywnych programów typu pomoc w zatrudnieniu absolwentów, staże, szkolenia, porady, konsultacje – wzmocni to powiązania na lokalnym rynku pracy;
• ukierunkowanie aktywności PUP i miasta na obszar specyficznych grup bezrobotnych: programy dla kobiet, mężczyzn powyżej 40, absolwentów, młodzieży;
• wzmocnienie mobilności osób z obszarów wiejskich oraz młodzieży poprzez dostęp do szkoleń oferowanych przez Urząd Miejski;
• przyjęcie jako głównego obszaru aktywności gospodarczej rozwoju różnych form budownictwa z uwagi na angażowanie dużego potencjału i zasobów;
• w zakresie wsparcia małej i średniej przedsiębiorczości uruchomić dalsze szkolenia w ramach Inkubatora Przedsiębiorczości z jednoczesną reorientacją projektów na efekt liczebności uczestników procesu wsparcia i od tego uzasadnić wysokość dotacji dla Stowarzyszenia i innych organizacji doradczych i konsultingowych;
• zwiększenie form zatrudnienia dla kobiet u lokalnych pracodawców w niepełnym wymiarze godzin w celu wzrostu zatrudnienia;
• dostosowanie szkolnictwa zawodowego do popytu na pracę (lista zawodów deficytowych i nadwyżkowych w celu dopasowania profilu kształcenia i praktyk zawodu);
• zwiększenie dostępności do wykształcenia, szczególnie w takich umiejętnościach jak menedżerskie, techniczne, technologie informacyjne(internet, teleinformacja);
• rozwój form kształcenia ustawicznego;
• zwiększenie dostępu do szkolnictwa wyższego – działania na rzecz powiększenia zasobów lokalowych i sprzętowych szkół wyższych;
• funkcjonowanie Klubu Pracy i Giełdy Ofert jako podstawowej formy aktywizacji bezrobotnych i pracodawców;
• uruchomić gminny system poręczeń kredytowych dla małych firm i gwarancji lokalnego funduszu inwestycyjnego;
• uruchomić program stypendialny i pożyczkowy dla absolwentów złożony z udziału firm lokalnych w zamian za zwolnienia podatkowe;
• wprowadzić cykliczne konsultacje gospodarcze w sprawie reguł prowadzenia działalności gospodarczej, funkcjonowania małych firm, porad prawnych, finansowych, księgowych;
• opracować lokalny program przeciwdziałania ubóstwu i trudnościom socjalnym zakładający udział w jego realizacji lokalnych podmiotów;
• programy specjalne Fundusz Pracy, PFRON – zwiększyć możliwość uzyskania środków celowych;
• wprowadzenie systemu informacji zawodowej dla bezrobotnych;
• poprawa zdolności adaptacyjnych małych firm poprzez tworzenie partnerskiego podejścia oraz obniżenie ryzyka prowadzenia działalności gospodarczej;
• wspieranie przedsiębiorczości indywidualnej poprzez rozwój usług, rzemiosła, produkcji.

Podstawowymi priorytetami działań są:

• dostosowanie pracowników, przedsiębiorców i samorządu lokalnego do potrzeb nowej gospodarki;
• poprawa atrakcyjności zatrudnienia bezrobotnych dla przedsiębiorców;
• wspomaganie przedsiębiorczości;
• wyrównanie szans na rynku pracy dla każdej osoby poprze modyfikację systemów edukacji i praktyki zawodowej;
• wprowadzenie innowacyjnych form (centra poradnictwa zawodowego, centra pracy i informacji, centra szkoleń zawodowych);
• zmiana systemu szkoleń zawodowych i edukacji zawodowej;
• rotacja na rynku pracy pomiędzy opuszczającymi rynek pracy a wkraczającymi na rynek pracy;
• rozwiązanie edukacji z rynkiem pracy.

Opisywane powyżej akcje i działania można określić mianem aktywizacji potencjalnej, wynikającej z panujących warunków na terenie miasta. Przedstawione propozycje dotyczą różnych podmiotów, organizacji i instytucji i tylko w zintegrowanym programie operacyjnym mają szansę na skuteczne oddziaływania na lokalny rynek zatrudnienia w perspektywie wdrażania.